Dĩ nhiên là ta hay nói, “Nửa ly nước nói là đầy nửa ly cũng đúng mà cạn nửa ly cũng đúng.” Nhưng như vậy không có nghĩa là hai bên như nhau. Người tích cực thì thành công, người tiêu cực thì thất bại. Đó là lý lẽ chung ai cũng thấy. Dĩ nhiên ta có quyền chọn thành công hay thất bại cho ta. Nhưng nói rằng hai cách chọn này như nhau thì quả là nói ngày cũng như đêm, phải không các bạn?
Vì vậy biết được mình tích cực hay tiêu cực đến đâu có ảnh hưởng trực tiếp đến tiềm năng thành công hay thất bại của mình. Nhưng, trở lại vấn đề, làm sao mình biết mình tích cực hay tiêu cực đến đâu? Câu trả lời lệ thuộc vào hai điều. Thứ nhất, ta có quan sát tâm ta thường xuyên và cẩn thận không? Thứ hai, ta có thật sự thật sự thật sự thành thật với chính mình không? Tâm mình chỉ có mình biết, nếu mình không thành thật với chính mình thì chẳng còn ai có thể giúp.
Nếu ta dành khoảng mười phút, yên tĩnh, lướt qua danh sách dưới đây, ta có thể có một khái niệm khá rõ ràng là ta tích cực hay tiêu cực đến mức nào. Không điều nào trong danh sách này có thể nói được điều gì tự một mình nó. Nhưng đứng chung với nhiều câu khác, chúng có thể vẽ ra được phần nào mô hình của tâm thức chúng ta.
Hãy tự hỏi
Mình thường:
Hay nổi nóng?
Hay nói không thành thật?
Hay thắc mắc thầm, “Anh chàng này có âm mưu gì đây?”
Ghét hay nghi ngờ cả một group người nào đó (như dân Trung quốc? dân miền Bắc? dân công giáo? nhà nước? dân Mỹ?).
Không vui khi thấy bạn bè thành công?
Hay run sợ ?
Hay lo lắng?
Nghĩ về quá khứ nhiều hơn hiện tại?
Nghĩ về tương lai nhiều hơn hiện tại?
Ra đường thường không thấy gì ngoài các ý tưởng trong đầu mình?
Thích phê phán?
Không thích làm?
Không phục ai?
Không thấy ai có cái gì đáng học?
Không thấy ai có cái gì đáng học?
Không quan tâm đến những gì “vặt vảnh” quanh mình như nắng mưa, hoa cả, chim chóc?
Không quan tâm đến những người “không quan trọng” quanh mình?
Không khen và ca ngợi người khác ?
Luôn luôn thấy ý kiến người khác cần bổ túc?
Thích được khen?
Hay buồn?
Hay bực mình?
Hay cau có gắt gỏng?
Hay gây cãi nhau?
Hay nghĩ về mình?
Ít khi nghĩ về cái gì khác mình?
Ít ủng hộ việc người khác làm?
Có mục tiêu đập đổ ai đó hay cái gì đó?
Không có mục tiêu xây dựng ai đó hay cái gì đó?
Tin rằng mình không nghĩa lý gì cho cuộc đời này hết?
Tin rằng mọi cố gắng trên đời rốt cuộc đều không nghĩa lý gì?
Tin rằng mình rất quan trọng cho cuộc đời này?
Xem là mình đang bị đày đọa trong cuộc đời này?
Tin rằng đời là cá lớn nuốt cá bé?
Tin là dịu dàng và tình yêu là khờ khạo trong đời sống này?
Tin là con người phải được cai trị bằng bàn tay sắt?
Hận đời?
Ghét đời?
Hay nói, “Tôi không thích”?
Hay nói, “Tôi không quan tâm”?
Hay nói, “Tôi không cần”?
Hay nói, “Tôi chẳng là gì cả.”
Hay nói, “Không được”?
Hay nói, “Quá khó”?
Hay nói, “Làm chi cho mệt”?
Hay nói “Lừa lọc hay tham nhũng là sống khôn”?
Hay giảng, “Phải biết sống theo thời thế”?
Hay phê phán những người “lý tưởng” và “ngây thơ”?
Hay phê phán những người “lý tưởng” và “ngây thơ”?
Hay nói, “Chết là hết”?
Hay có thành kiến với những người làm việc để kiếm lợi cho chính họ?
Hay nghĩ là những người tin vào tôn giáo là mù quáng?
Hay nghĩ là những người không tin vào tôn giáo là ngu dốt?
Hay nghĩ là những người không làm theo Chúa dạy, Phật dạy, bác Hồ dạy, hay Đảng dạy là ngu dốt?
Hay nghĩ là người nào không biết và không thích ABC hay XYZ là ngu dốt?
Hay thầm ước thế giới nổ tung?
Hay bị lở bao tử hay đường ruột?
Mình đã cố tình không sắp các câu hỏi này theo một thứ tự và hệ thống nào, vì tất cả chúng hầu như có giá trị ngang nhau trong tâm thức của ta. Nếu các bạn rất thành thật với mình, càng nhiều câu trả lời “Yes” trong danh sách trên, có nghĩa là bạn càng tiêu cực. Ít Yes, nhiều No, là tích cực. Càng nhiều Yes trong một ngày thi càng nhiều tiêu cực trong ngày đó.
Danh sách này chỉ là một tí tượng trưng, không đáng là bao đối với tất cả những gì trong tâm ta có thể quán sát. Và chúng ta cũng không thể dùng nó như toán học, bao nhiêu phần trăm Yes, bao nhiêu phần trăm No. Tính cho vui thì được, nhưng các vấn đề tâm thức không đơn giản như toán học. Tuy nhiên, nếu bạn cố gắng sử dụng các câu hỏi này như một cách khuyến khích mình kỹ luật với chính tư duy của mình, thì chính thái độ nghiêm chỉnh đó là dấu hiệu của một tâm thức rất tích cực. Nhưng lại không có trong danh sách trên. 
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét